Saadet (Tomak) Bağçacı
© Saadet Tomak (özel paylaşım)
Hakkında
1951 yılında İstanbul Bakırköy’de ilkokul öğretmeni Kadriye Hanım ile Doktor Nazif Bey’in kızı olarak dünyaya gelen Saadet (Tomak) Bağçacı’nın bir kızı var.
Ortaokul eğitimini Avusturya Lisesi’nde tamamladıktan sonra Lise eğitimini Alman Lisesi’nde bitirdi. 1972-1976 yılları arasında ODTÜ Mimarlık Fakültesi’ni bitirdikten sonra 1979 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Şehircilik Lisansüstü programından mezun oldu.
Uzun yıllar şehir planlamacı olarak çalıştıktan sonra 2000 yılında emekli oldu. Henüz 11 yaşında ortaokul eğitimi sırasında Almanca öğrenmeye başlayan Tomak çeviri faaliyeti ile annesinin öğrencisi olan Şemsa Yeğin aracılığıyla tanıştığını belirtmekte. 2006 yılından beri aktif bir şekilde çoğunlukla Almanca çocuk kitaplarını Türkçeye çeviren Saadet Bağçacı İngilizceden de çeviriler yapmıştır. Kendisi, çevirinin kişinin kültürel birikimi açısından gerekli olduğunu düşünmekte ve çevirmenliği, boş zamanını yararlı olduğuna inandığı bir biçimde değerlendirdiği bir uğraş olarak nitelemektedir.
Çeviri eylemini kitap türüne göre belirleyen Saadet Tomak çocuk kitaplarını baştan sona okumadan çeviriye başladığını, ancak yetişkinlere yönelik eserleri tamamen okuduktan sonra çeviriye başladığını belirtiyor.
Çeviri yaklaşımını şu sözlerle dile getirmekte:
“Çeviri, kitabı yeniden yazmak gibidir bence. Metne sadık kalmak gerekli olsa da deyimlerde Türkçe eşdeğerini oturtmak gerekiyor. Ör.: ‘Top of the cake’ yerine ‘kaymaklı kadayıf’ gibi… Bizim kullandığımız deyimleri yaşatmak da önemli. Çevirinin, Türkçeye hem dilbilgisi hem de kullanım olarak kurallarıyla ve gerçek anlamda egemen olmayan birinin yapmaması gereken bir iş olduğunu düşünüyorum. Ayrıca çeviri sırasında Arapça, Farsça, ya da İngilizce, Fransızca gibi batı dillerinden dilimize giren kelimeleri değil, öz Türkçe olanını kullanmaya dikkat etmemiz çok çok önemlidir. Dilimizi korumak en öncelikli görevlerimizden biridir.
Özellikle çocuk kitaplarında kullanılan dilin, yeni neslin yetişmesinde etkili olduğuna ve hem güzel/doğru hem de öz kültürümüzü yansıtan bir nitelik taşıması gerektiğine inanıyorum. Ör.: Çocuk kitaplarında Coca Cola gibi sağlığa zararlı içecekleri bile portakal suyu olarak çeviriyorum ben.”
Çevirileri
Carlos Eire: Havana’ya Kar Yağarsa, 2006.
Patricia Schröder: Muhteşem İkili, 2007.
Petra Hammesfahr: Sessiz Kiracı, 2007.
Petra Hammesfahr: Korkulu Bekleyiş, 2007.
Charles Frazier: On Üç Ay, 2008.
Mary Balogh: Asla Unutulmaz, 2009.
Fabian Lenk: Zaman Dedektifleri 1: Ölüler Kenti’nde Komplo, 2009.
Hans de Beer: Küçük Kutup Ayısı - Nereye Gidiyorsun? 2009.
Maja von Vogel: Ayrılmaz Üçlü1- Sır Saklayabilir misin?, 2009.
Fabian Lenk: Zaman Dedektifleri 2: Kızıl İntikamcı, 2010.
Henriette Wich: Ayrılmaz Üçlü 2: Yarışmada Skandal, 2010.
Hans de Beer: Küçük Kutup Ayısı ve Balinalar, 2010.
Fabian Lenk: Zaman Dedektifleri 3: Cengiz Han’ın Mezarı, 2011.
Fabian Lenk: Zaman Dedektifleri 4: Tehlikeli İksir, 2011.
Fabian Lenk: Zaman Dedektifleri 5: Tutankamon'un Sırrı, 2011.
Fabian Lenk: Zaman Dedektifleri 6: Roma'yı Kim Yaktı?, 2011.
Thomas Brezina: Korku Kulübü 1 - Hayaletli Yolda 13 Saat, 2011.
Thomas Brezina: Korku kulübü 2- Gizemli Yabancılar, 2011.
Ulf Blanck: Muhteşem Üçlü. 2, Kayalık Sahili Radyosu, 2011.
Ulf Blanck: Muhteşem Üçlü 2 - Kayalık Sahili Radyosu, 2011.
Fabian Lenk: Zaman Dedektifleri 7, Vikinglerin Hazinesi, 2012.
Thomas Brezina: Korku Kulübü 3- Görünmez Canavar, 2012.
Thomas Brezina: Korku Kulübü 4- Bahçedeki Sır, 2012.
Thomas Brezina: Korku Kulübü 5- Vampir Tabutu, 2012.
Ulf Blanck: Muhteşem Üçlü 3- Sineklerin Saldırısı, 2012.
Carl B. Boyer: Matematiğin Tarihi, 2012.
Ulf Blanck: Muhteşem Üçlü 4- Gizemli Patlama, 2013.
Thomas Brezina: Korku Kulübü 6- Titanik'in Dönüşü, 2013.
Thomas Brezina: Korku Kulübü 7- Mezar Taşı Adası, 2013.
Hans de Beer: Küçük Kutup Ayısı Arkadaş Ediniyor, 2013.
Hans de Beer: Küçük Kutup Ayısı Rengeyiklerini Kurtarıyor, 2013.
Hans de Beer: Küçük Kutup Ayısı ve Yardımsever Kedi, 2013.
Hans de Beer: Küçük Kutup Ayısı ile Cesur Küçük Tavşan, 2013.
Hans de Beer: Küçük Kutup Ayısı ve Köpek Yavrusu, 2013.
Hans de Beer: Küçük Kutup Ayısı, Beni Eve Götür!, 2013.
Thomas Brezina: Korku Kulübü 8- Son Kurt Adamın İni, 2014.
Thomas Brezina: Korku Kulübü 9- Okulun Altındaki Sır, 2014.
Thomas Brezina: Korku Kulübü 10- Yürüyen Mumyaların Gecesi, 2014.
Maja von Vogel: Ayrılmaz Üçlü 7- Lunaparkta Panik, 2015.
Thomas Brezina: Korku Kulübü 11- Soğuk Göl'deki Sis, 2016.
Thomas Brezina: Korku Kulübü 12- Canavar Yuvası, 2016.
Thomas Brezina: Korku Kulübü 13- Zombi Mağarası, 2016.
Yakov Khurgin: Matematik mi Dediniz?, 2016.
Selma Lagerlöf: Nils ve Uçan Kaz, 2017
Thomas Brezina: Korku kulübü 14- Gerçek Frankenstein, 2017.
Thomas Brezina: Korku Kulübü 15- Korku Şatosu, 2017
Thomas Brezina: Korku Kulübü 16- Hayalet Kurtlar, 2018
Kaynakça
Saadet Tomak ile Röportaj (Nisan 2018)
Yazan
