Necip Üçok

@biyografya

Hakkında

Necip Üçok, emekli valilerden Kadri Üçok’un oğludur. 1911’de doğmuştur. Liseyi bitirdikten sonra Almanya’da Heidelberg Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde, Milli Eğitim Bakanlığı hesabına okudu. 1938 yılında dilbilgisi alanında doktora yaptı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde bir yıl asistanlık yaptıktan sonra Ankara Üniversitesi Dil, Tarih ve Coğrafya Fakültesi’ne atandı. 1950 yılında profesör oldu. 1953 yılında İstanbul’da öldü.

Almancayı, Ortaçağ dillerini ve Gotçayı iyi bilirdi. İkinci yabancı dili Fransızcaydı. Kelime ve cümle şekilleri arasında kıyaslamalar yapacak kadar da İngilizce, Latince ve Yunanca, hatta Hintçe öğrenmişti. Heidelberg Üniversitesi’nde mukayeseli diller kürsüsünde Ulfila’nın İncil tercümesinde, bir dünya görüşü veren kelime grupları üzerinde doktorasını yaptıktan sonra önce İstanbul Üniversitesi’ne, sonra da Ankara Üniversitesi’ne tayin edildi. Burada bir müddet bağımsız bir lengüistik dersi açılıncaya kadar Alman Dili ve Edebiyatı kürsüsünde çalıştı. Üçok, üniversitede verdiği ders notlarının toplandığı kitabı ‘’Genel Dilbilim’’de, dilin bir iletişim sistemi olduğundan yola çıkarak, birinci bölümünde konuşma ve düşünme eylemlerini temel alan sözcük, kavram ve çeviri konuları üzerinde yoğunlaşmıştır. Etimolojik çalışmaların dil üzerine yapılan araştırmalardaki önemini vurguladığı ikinci bölümdeyse, dilin diğer alanlarla olan ilişkisini dile getirerek dilbilimde dallar arası araştırmaların kaçınılmaz olduğuna işaret eder.

‘’Michael Kohlhaas’’ ve ‘’Zürich Hikayeleri’’ adlı çeviri eserleri Milli Eğitim Bakanlığınca Dünya edebiyatından tercümeler dizisinin Alman klasikleri arasında yayımlanmıştır.

Eserleri

Lengüisitik ve Lengüistikle İlgili Bilimler (1943)

Filoloji Bakımından Türkler ve Komşuları (1943)

Sosyal Bakımdan Dil (1944)

Genel Dilbilim (1947)

Fonemlerin Özellikleri Üzerinde Bir Deneme (1951)

Genel Fonetik (1951)

Alman edebiyatından çevirileri

Ruben, Walter: Hint- Türk Masal ve Münasebetleri (1942)

Kleist, Heinrich von: Michael Kohlhaas (1944)

Keller, Gottfried: Zürich Hikayeleri 1 (1946)

Keller, Gottfried: Zürich Hikayeleri 2 (1954)

Kaynakça

Beysanoğlu, Şevket: Diyarbakırlı Fikir ve Sanat Adamları. C. 3, Ankara 1978

Işık, İhsan: Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. 2. Basım. 2009

http://www.biyografya.com/biyografi/10976 [fotoğraf erişim: Şubat, 2019]

https://portal.dnb.de/opac.htm?method=simpleSearch&query=necip+%C3%BC%C3%A7ok [erişim: Şubat, 2019]

https://kasif.mkutup.gov.tr/OpacArama.aspx?Ara=necip%20%C3%BC%C3%A7ok&DtSrc=0&fld=-1&NvBar=0 [erişim: Şubat, 2019]