Orhan Şaik Gökyay
@beyaztarih.com
Hakkında
Türk şair ve edebiyat tarihçisi. Türk edebiyatının Dede Korkut Öyküleri gibi ana yapıtlarını sadeleştirerek yayımlamıştır. Asıl adı Hüseyin Vehbi’dir.
1902’de İnebolu’da doğan Gökyay, ortaöğrenimini Kastamonu ve Aydın liselerinde yaptı. 1922’de Ankara Muallim Mektebi’ni bitirdi. Beş yıl ilkokul öğretmenliği yaptıktan İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu Türk Dili ve Edebiyat Bölümü’nü de 1930’da bitirdi.1930-1939 arasında çeşitli liselerde öğretmenlik yaptı. 1939’da Ankara Musiki Öğretmen Okulu’na müdür olarak atandı. 1947-1951 arasında Galatasaray Lisesi’nde öğretmenlik, 1951-19454 arasında İngiltere’de öğrenci müfettişliği ve kültür ateşeliği görevlerinde bulundu 1960’ta Londra Üniversitesi’ne okutman olarak girdi. 1969’da İstanbul Eğitim Enstitüsü’ndeki görevinden emekli oldu.
Orhan Şaik Gökyay önceleri geleneksel aşık tarzına, çoğu ulusal konuları işleyen lirik şiirler yazdı. 1976’da yayımladığı Birkaç Şiir adlı kitabına aldığı az sayıdaki şiirinin dışındakileri kitaplaştırmadı. 1940’larda edebiyat tarihimizle ilgili inceleme ve araştırmalara yöneldi. Özellikle Dede Korkut öykülerini başarılı bir dille sadeleştirdi. Türk edebiyatının kimi ana yapıtlarını bugünkü dile çevirerek eklediği inceleme ve notlarla basıma hazırladı. Hakkında ABD Harvard Üniversitesi’nce iki ciltlik Orhan Şaik Gökyay Armağanı (1984) ve Kültür Bakanlığı’nca Prof. Dr. Günay Kut’un Orhan Şaik Gökyay adlı çalışması (1990) yayımlandı.
Gökyay, 2 Aralık 1994’te İstanbul’da hayatını kaybetti.
Eserleri
Dede Korkut (1939)
Bugünkü Dille Dede Korkut Hikayeleri (1939)
Kaabusname (1944)
Katip Çelebi (1957)
Katip Çelebi’den Seçmeler (1968)
Eşkal-i Zaman (1969)
Hanname (1969)
Mizan’ül-Hak (1973)
Cerbe Savaşı (1975)
Birkaç Şiir (1976)
Ziyafet Sofraları (1978)
Destursuz Bağa Girenler (1982)
Molla Lütfi (1987)
Bu Vatan Kimin (1994)
Çevirileri
Wilde, Oscar: Doryan Gray’in Portresi (Ferhunde Gökyay ile birlikte 1938)
Yakob: Türklerde Karagöz (1938)
Wittek, Paul: Menteşe Beyliği (1944)
Brentano, Clemens: Yiğit Kasperl ile Güzel Annerl’in Hikayesi (Suat Yakup Baydur ile birlikte
1948)
Runciman, Steven: İstanbul’un Sukutu (1956)
Brentano, Clemens: Gockel, Hinkel ve Gackelaya (1959)
Brentano, Clemens: Bahar Çelengi (1977)
Kaynakça
Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi. C. 5, İstanbul [1984]
Işık, İhsan: Yazarlar Sözlüğü. İstanbul 19982
Necatigil, Behçet: Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. Eklerle 17. Basım. İstanbul 1998
https://www.beyaztarih.com/ansiklopedi/orhan-saik-gokyay [fotoğraf erişim: Şubat, 2019]
Yazan