Halil Vehbi Eralp
© biyografya.com
Hakkında
Halil Vehbi Eralp, 1907 Selanik doğumludur. İlköğrenimini Fevziye Mektebi’nde yapmış, İstanbul Erkek Lisesi’ni bitirmiştir. 1927-1928 tarihleri arasında bir yıl müddetle İstanbul Üniversitesi’nde Felsefe zümresine devam ettikten sonra Avrupa talebe sınavlarında başarılı olarak devlet tarafından Fransa’ya gönderilmiş ve bir yıl Bordeaux’da lisenin felsefe bölümüne devam etmiştir. Bordeaux Edebiyat Fakültesi’ne girdikten sonra 1929-1930 yılında Gaston Richard’ın yanında sosyoloji ve ahlâk, Darbon’un yanında Umumî Felsefe ve Mantık sertifikalarını almış; bundan sonra eğitimine Sorbonne’da devam ederek orada Prof. Henri Delacroix ve Georges Dumas’dan psikoloji, Prof. Emile Brehier ve Albert Riveaud’dan Felsefe Tarihi sertifikalarını alıp, Latince sınavını vermiştir. Yurt dışındaki eğitimini 1932 yılında bitiren Eralp, önce Konya Erkek Lisesi’nde, daha sonra ise Kadıköy Lisesi’nde felsefe öğretmenliği yapmıştır. 1933’de İstanbul Üniversitesi reformunda sınavsız olarak Edebiyat Fakültesi Felsefe Doçentliğine tayin edilmiştir. Bu tarihten itibaren Prof. Reichenbach’ın seminerlerine katılıp bazı derslerini Türkçeye çeviren Eralp, riyazi mantık (logistik) üzerinde çalışmaya başlamış; Reichenbach’ın logistiğe ait derslerini çevirmiş ve yayınlamıştır. 1935 yılında askerliğini bitirmiş, 27 Kasım 1937’de Felsefe Tarihi doçentliğinden, Umumî Felsefe ve Mantık doçentliğine atanmıştır. 28.10.1938’de değişen talimatname nedeniyle sınava girmesi gerektiğinden Von Aster, Eralp’ın doçentlik sınavına girme isteğini onaylayıp dekanlığa bildirmiş; 9 Kasım 1938’de dil sınavını verdiğinde jürisinde Ord. Prof. İbrahim Hakkı Akyol, Ord. Prof. Sekip Tunç, Prof. Ragıp Özdem ve Doç. Enver Ziya Karal bulunmuştur. 12 Aralık 1939 salı günü saat 15.00’de Edebiyat Fakültesi Felsefe Doçent odasında Vehbi Eralp’ın doçentliği için bir kollokyum yapılmıştır. Jüride Ord. Prof. A. H. Ongunsu, Ord. Prof. Mustafa Şekip Tunç, Ord. Prof. Ernst Von Aster, Ord. Prof. W. Peters ve Prof. H. Ritter, S. Celâl Antel ve Prof. R. Özdem vardı. Vehbi Eralp 1940 yılında, Hayriye Lisesi’nde haftada 6 saat felsefe dersi vermiş, 1942 yılında Ruhiyat (Psikoloji) Profesörü Sabri Esat Siyavuşgil ve Anglistik (İngiliz Dili ve Edebiyatı) Doçenti Vahit Turhan ile beraber 3 ay ordu hizmetine alınmıştır. 1944 yılında Işık Lisesi’nde haftada 3 saat psikoloji derslerine girmiştir. 1949 yılında Profesör olmak için başvurmuştur. Almanca dil sınavını verdikten sonra, Ord. Prof. Şekip Tunç, Ord. Prof. Walter H. Vehbi Eralp ve Düşüncesi 217 Kranz, Ord. Prof. W. Peters, Prof. Îpşiroğlu ve Prof. Hilmi Ziya Ülken’den oluşan jüri değerlendirmesiyle profesör olmaya hak kazanmıştır. Yurt içinde ve dışında birçok kongre ve toplantıda Türkiye’yi temsilen bulunan Vehbi Eralp, 31 Ekim 1949’da İ. Ü. Yabancı Diller Okulu’nun müdürlüğüne seçilmiştir. Bunun dışında, UNESCO Türkiye Millî Komisyonu üyeliği de yapan Eralp, 3 Kasım 1961-2 Kasım 1966 tarihleri arasında Edebiyat Fakültesi Dekanı olmuştur. 13 Temmuz 1977’de 70 yaşını doldurarak emekli olan Vehbi Eralp 1994 tarihinde vefat etmiştir.
Yazan