Sadi Irmak

@biyografya.com

Hakkında

Mahmut Sadi Irmak 1904 yılında Konya Seydişehir'de doğdu. Seydişehir İlkokulu (1915), Konya Ortaokulu (1920) ve Konya Lisesi'nde (1923) okudu. 1923 yılında İstanbul Üniversitesi’nde hukuk eğitimine başladı. 1924 yılında yurtdışı yeterlilik sınavını kazanarak Berlin’e gitti, Berlin Tıp Fakültesini tamamladı. 1939'da memlekete dönerek Gazi Terbiye Enstitüsü biyoloji öğretmeni ve Ankara hükümet tabibi oldu. 1933'te Doçent, 1940'da Profesör oldu.

1942 yılında Konya milletvekili seçilen Irmak,  1 yıl sonra Diyarbakır Cumhuriyet Halk Partisi müfettişi oldu. 1945'te yeni kurulan Çalışma Bakanlığı'nda tayin edildi. Bu görevini 1947 yılına kadar sürdürdü.1950 yılında Demokrat Parti’nin seçimleri kazanmasının ardından siyasal yaşama veda ederek akademisyenliğe geri döndü. 1950-1952 yılları arasında Münih Üniversitesi’nde misafir profesör olarak çalıştı. 1953'te Ordinaryüs Profesör oldu. 1974 yılında Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından Cumhuriyet Senato’ya getirilerek aynı yılın Kasım ayında hükümeti kurmakla görevlendirildi.  Hükümet programı kabul edilmedi ancak Irmak 1975 Nisan’ında Demirel hükümeti kuruluncaya kadar başbakanlık görevini sürdürdü. 1980 askeri darbesinin ardından 1981 yılında kurulan Danışma Meclisi’ne Konya temsilcisi olarak atandı ve en yaşlı üyesi olması dolayısıyla bu meclisin başkanlığına seçildi. 4 Aralık 1983 tarihine kadar bu görevine devam etti.

Sadi Irmak 1934 yılında Semiha Hanım’la evlendi, çocukları Sabri (1936) ve Yakup (1940) dünyaya geldi. Almanca, Fransızca ve Arapça bilen Irmak, Türk Tıp Cemiyeti, Türk Tıp Encümeni, İtalyan Gıda Akademisi, Türkiye Gazeteciler Odası ve Anadolu Kulübü üyesiydi. Çeşitli konularda özgün ve çeviri eserler üretti. 1945 Goethe Madalyası sahibiydi. Yaşamı 11 Kasım 1990 tarihinde İstanbul’da sona erdi.

Eeserleri

Leonardo da Vinci (1943)

Kendimize Doğru Memleketimizin Bazı Meseleleri (1943)

İslâmTarihi  2 Cilt (1965)

Devrim Tarihi (1967)

 Atatürk Devrimleri Tarihi (1973)

Cumhuriyet’in 50. Yılında İstanbul Üniversitesi (1973)

Atatürk ve Çevresi (1974)

 Atatürk Devrimlerinin Karakteri (1974)

Dünya Nereye Gidiyor: Liderlerle Görüşmeler (1976)

Atatürk Devrimleri Tarihi (1981)

Atatürk Etki ve Yankıları (1981)

Atatürk ve Türkiye’de Çağdaşlaşma Atılımları (1981)

Atatürk Yaşamı ve Eseri (1981)

Atatürk’ten Anılar (1982)

Alfabetik Sağlık Kılavuzu (1984)

İlk Mücahitler- Millî Mücadele’de Atatürk’ün Çevresi (1986)

Toplumumuzun Bunalımlarından Korunması ve Mutluluğu İçin Atatürk Yolu (1986)

Kemal Atatürk Leben und Werk des Gründers Der Neuen Türkei und des Fahnentraegers des Antiimperialismus (1989)

Çevirileri

Alman Edebiyatından Çevirileri

Nitezche, F.: Zerdüşt Böyle dedi (1952)

Goethe, Johann W.: Faust (1960)

Goethe, Johann W.: Faust iki bölüm birarada (1973)

Goethe, Johann W.: Gönül yakınlıkları (1962)

Diğer Çevirileri

Liepman, W.: Pratik Jinekoloji Ders Kitabı (1938)

Winterstein, Hans: Animal Fizyoloji Dersleri (1939)

Rosemann, Landois:  Fizyoloji Ders Kitapları (1939)

Garre, Barchard Stich:  Şirurji Ders Kitabı (1939)

Haurowitz, Felix: Hayati ve Tıbbi Kimya (Osman Saka ile birlikte) (1943)

Von Domarus: İç Hastalıkları Kliniği (Fahrettin Kerim Gökay ile) (1943)

Bürger, M: Yanlış Teşhis (1955)

Hoff, Ferdinand:  İç Hastalıklarında Tedavi (1955)

Lombroso, Cesare: Suç İşlemenin Biyolojik Ve Sosyal Sebepleri (1963)

Carrel,Alexis: İnsan ve Dünya (1964)

Boccacio, Giovanni: On gün, Onar Hikaye (1968)

Carrel, Alexis: Not Defteri (1975)

Loescke, A: Çocukluk Çağında Romatoid Artritlerin Prognoz Ve Tedavisi (2007)

Loesche, A.:  Banal Intan ve onun Sonucunda Meydana Gelen Hastalıklar (2007)

Kaynakça

Franz, Erhard: Biographien führender Persönlichkeiten des öffentlichen Lebens. In: Südosteuropa-Handbuch. Band  IV: Türkei. Hrsg. von Klaus-Detlev Grothausen in Verbindung mit d. Südosteuropa- Arbeitskreis der Deutschen Forschungsgemeinschaft. Göttingen 1985, S. 760 -768

Buhbe, Matthes: Türkei. Politik und Zeitgeschichte. Opladen 1996, S. 209 -238

Gövsa, İbrahim Alaaddin: Türk Meşhurları Ansiklopedisi İstanbul 1946

Oktay ,Afşin:  Who’s Who in Turkey? 1960 Ankara 1959

Nebioğlu, Osman: Türkiye'de kim kimdir? Yaşayan Tanınmış Kimseler Ansiklopedisi. İstanbul 1961-1962

İskeçeli, Metin; Uz, Asuman; Bilsev, Şenay: Türk İlim Adamları Rehberi Ankara. 1966

Türkiye'de Kim Kimdir? İstanbul 1977

Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi. C.6, İstanbul 1985

Bayrak, Orhan M: Türkiye'yi Kimler Yönetti? (1920 1992) Yeni Baskı, İstanbul 1992

Türkiye Büyük Millet Meclisi Albümü 23 Nisan 1920- 20 Ekim 1991 TBMM Genel Sekreterliği Yayınları. Ankara 1994

Günümüz Türkiyesinde Kim Kimdir? Who’s Who in Turkey? 1.- 6.Baskı, İstanbul 1985- 99 (Özel Baskı- Special Edition)

Oehring, Otmar: Die Türkei im Spannungsfeld extremer Ideologien (1973- 1980) eine Untersuchung der politischen Verhältnisse. Berlin, 1984 S. 264-272

http://www.biyografya.com/biyografi/11364  [Son erişim:  03.03.2019]

www.toplukatolog.gov.tr [Son erişim:  03.03.2019]